IFS
Fransız (FCD) ve Alman (HDE) gruplarının bir araya gelerek oluşturdukları bir gıda güvenliği standardıdır.
2002 yılında, genel bir gıda güvenliği standardı oluşturmak amacı ile Alman Gıda Perakendecileri Grubu-HDE, IFS adında genel bir standart oluşturmuştur. 2003 yılında Fransız Gıda Perakendecileri ve Toptancıları Grubu FCD, IFS’ye katıldı. Bu katılım ile IFS versiyon 4 oluşturuldu.
IFS Almanya ve Fransa’ya gıda ürünlerini satabilmenin anahtarlarından biri haline gelmiştir. Auchen, Carrefour, Metro gibi çok büyük zincirler bu standardı destekleyen ana organizasyonlardır.
IFS kapsamı
IFS genel bir standart olup, içerik, prosedür, denetim değerlendirme, sertifikasyon firmaları ve denetçiler için genel gereksinimleri tanımlamaktadır.
IFS Standardı’na dahil olmak için Polonya, Avusturya, Belçika, Hollanda, İngiltere ve İtalya ülkeleri başvuru yapmıştır. Bu ülkelerin kabulü değerlendirme aşamasındadır.
IFS’nin 3 farklı şekilde derecelendirmesi yapılmaktadır:
IFS Foundation Level: Gıda endüstrisi için gerekli olan minimum gereklilikleri kapsar.
IFS Higher Level: Gıda endüstrisindeki yüksek standardı kapsar.
Recommendations: Gıda endüstrisindeki en iyi uygulamaları kapsar.
IFS standardının uygulandığı ülkeler; İspanya, İtalya, Fransa, UK, Yunanistan, Hollanda, Avusturya, Belçika, İsviçre, İsveç
EUREPGAP, Avrupa Perakendeciler Tarım Ürünleri Çalışma Grubu’nun (“EUREP : Euro Retailer Produce Working Group”) , “Yararlı Tarım Uygulamaları (“GAP: Good Agricultural Practice”) ” başlığı altında tarımsal üretimde kullanılması gereken asgari standardın belirlendiği bir protokoldür. EUREPGAP protokolüne ilişkin çalışmaların yapılabilmesi için aynı adla 1999 yılında , kar amacı gütmeyen özel bir dernek kurulmuştur ve merkezi Köln Almanya’dadır. Bu kuruma katılım gönüllülük esasına ve objektif kriterlere dayanmaktadır.
EUREPGAP protokolüyle insanın tüketebileceği tüm tarımsal ürünleri sertifikalandırmak mümkündür. Ancak halihazırda taze sebze ve meyve konusunda sertifikalandırma uygulamaya geçirilebilmiştir. Süs bitkileri, kesme çiçek, hayvansal üretim, hububat, kahve ve hayvan yemi konularında geliştirme çalışmaları sürmektedir.
EUREPGAP Tehlike Önleme, Tehlike Analizi (HACCP), Zararlılarla Entegre Mücadele (IPM:Integrated Pest Management) ve Entegre Ürün Yetiştiriciliği (ICM : Integrated Crop Management) ilkelerini baz alarak, çiftçilikle ilgili metotların ve teknolojilerin sürekli gelişmesini destekler. EUREPGAP sertifikası olan bir ürünün;
- insan sağlığına zararlı kimyasal, mikrobiyolojik, fiziksel kalıntılar içermediği,
- çevreyi kirletmeden veya doğal dengeye zarar vermeden üretildiği,
- üretimi sırasında üretimle ilgili insanların veya diğer canlıların refahının olumsuz olarak etkilenmediği,
- üretimi sırasında tüketicinin bulunduğu ülkenin tarımsal mevzuatı ve ürünün yetiştirildiği ülkenin tarımsal mevzuatına uygun işlemler yapıldığı, anlaşılır.
Bu standartlar üç grupta toplanabilir:
1) Teknik Standartlar: Bu standartlarda zararlılarla mücadelede kullanılan kimyasalların asgariye indirilerek ve doğru uygulamalarla, insan sağlığına ve çevreye zarar verebilecek etkileri minimize etmek amaçlanmıştır. Bu standart ekolojik üreticilerin genelde kolayca uygulayabileceği bir özelliktir.
2) Hijyenik Standartlar: Hasat edilen tarımsal ürüne hiçbir kimyasal, fiziksel ya da mikrobiyolojik bulaşma olmamasını sağlayan tedbirlere ilişkin standartlardır.
3) Çalışma Ortamı Standartları: Bu standartlarda özellikle tarımsal üretimde çalışanların suiistimalinin önlenmesi ve ürünün tarladan, tüketiciye kadar ulaşana dek geriye dönük olarak izlenebilir olması amaçlanmıştır.
Çok yakın bir gelecekte EUREPGAP sertifikası olmayan ürünler Avrupa’da süper marketlerin raflarında yer alamayacak. Henüz bu konuda resmi bir deklarasyon yapılmamış olmasına rağmen birçok süpermarketin EUREP standartlarına uygun üretim yapma koşulunu veya bu yönde çalışmalara başlamış olmayı zorunlu kılan bir satın alma stratejisi uyguladığı bilinmektedir. Bu durumda Avrupa’ya taze sebze ve meyve ihracatınız varsa veya ihracat yapmayı düşünüyorsanız, pazar payınızı arttırmak ve korumak için bu sertifika önemli rol oynayacaktır.
EUREPGAP’a uygun gerçekleştireceğiniz tarımsal üretimle toprağınız ve bulunduğunuz çevre korunacak, üretim yaptığınız yerde refah düzeyinin artmasına neden olarak, zaman içinde itibarınız ve etkinliğiniz artacak daha az maliyetlerle üretim yapar hale gelebileceksiniz.
Günümüzde ülkemizde de tüketiciler bilinçlenmekte ve aldıkları gıdaların sağlıklı olup olmadığına daha fazla önem vermektedir. EUREPGAP ne kadar çok bilinir hale gelirse sizin yurt içi satışlarınızda da bu nedenle artış olacaktır.
EUREPGAP sertifikası, tarımsal üretim yapan ve bu sertifika için EUREPGAP kontrol ve sertifika kuruluşuna başvuruda bulunan ve bu kuruluş tarafından yapılan denetimler sonucu, EUREPGAP protokolüne uygun üretim yaptığına karar verilen üreticinin sertifikalandırmak üzere başvurduğu ürüne/ürünlere verilir.
EUREPGAP Protokolüne göre başvuru yapabilecek üreticiler üç grupta toplanabilir:
1) Bireysel Çiftçiler (Option 1)
2) Tarım Ürünleri Pazarlama Organizasyonları veya Üretici Grupları (PMO veya Option 2 )
PMO’nun Protokoldeki tanımı ve gereklilikleri şöyledir:
Birden fazla çiftçi PMO çatısı altında toplanarak, belli bir iç tüzükle kurumsallaşıp, EUREPGAP sertifikası için tek bir kurum gibi başvurabilirler. PMO kendi iç prosedürleri ve kontrolleri ile EUREPGAP’e kayıtlı üyelerinin %100’ünün protokole uygun üretim gerçekleştirmesini sağlamakla yükümlüdür. PMO yasal bir kurum olmalı ve üye her çiftçi ile katılım ve çıkış gerekliliklerini, yaptırımları ve anlaşmaları belirten yazılı bir kontratı bulunmalıdır. PMO’nun tüm sorumlulukları ve yetkileri barındıran bir yönetim temsilcisi olmalıdır. Ayrıca kayıt durumlarının da belirtildiği tüm üyelere ait liste güncel olarak tutulmalıdır.
3) Benchmarking (Böyle bir başvuru EUREPGAP’e benzer veya denk standartları olan, ulusal kuruluşlar veya norm belge veren özel firmalar tarafından, vermiş oldukları sertifikaların EUREPGAP sertifikasıymış gibi işlem görmesini sağlamak için yapılır.)
Kaynak:Belgin Okşar