Klordioksit, 1814 yılında Sir Humprey Davy tarafından bulunmuştur. Yıllardır dezenfektan olarak kullanılmaktadır. Klordioksit 11C de gaz formunda bulunur. Hafif sarı-yeşil renklidir. Sert, keskin ve klor kokuludur.
Klordioksit son derece etkin bir biyosid olup 50 yıldan bu yana gıda endüstrisinde et, sebze ve meyvelerin dezenfeksiyonunda, şehir içme suyu dezenfeksiyonunda güvenle kullanılan insan sağlığına dost aktif bir maddedir.
Günümüzde klordioksit düşük konsantrasyonlarda etkili, tatsız ve kokusuz olması kalıntı veya klor tadı bırakmaması, düşük ve yüksek PH oranlarında bakteri, alg ve funguslara karşı olması yanında biyofilm oluşumunu da önlemektedir. Klordioksit su kaynaklı ve klora direnç gösteren parazitler olan Giardia ve Cryposporidium’a karşı etkili bir dezenfektandır.
Klor dioksit güçlü oksidan bir maddedir. Serbest radikal oluşturan tek biosiddir. Serbest radikal oluşturabildiği için son derece hızlı etki gösterir. Kendine özgü elektron değişim mekanizması vardır.Organik moleküllerin elektrondan zengin merkezine saldırır. Bir elektron transfer edilir ve klor dioksit, klorite indirgenir. Temas ettiği yüzeyler için reaktif bir radikaldir ve etkisini oksidasyon ile gösterir. Mikro organizmazlar inaktif durumdayken de etkilidir. Klordioksit, mikroorganizmaların hücre duvarları ve membranlarını dağıtarak onları öldürür ya da infektivitelerini yok eder.
Organizmanın hücre duvarını parçalayarak hücre içindeki amino asitlerle etkileşime girer. Mikroorganizmaların enzim yapısını ve fonksiyonlarını bozar, sentezi durdurur. Hücrenin ölümüne yol açar. Yağ asitleri ile de etkileşmektedir.DNA ve RNA üzerine ya etki etmez ya da çok az etki etmesine rağmen protein sentezini durdurur. Virüslerde ise protein üretimini durdurarak elemine eder.
Klordioksit ve klor aynı şey değildir. Klor, kimyasal bir elementtir. İyon formunda bilinen tuzun bir parçasıdır ve insan için gereklidir. Güçlü bir oksitleyici ajanıdır. İyon halinde deniz suyunda bol miktarda bulunur. Diğer birçok elementle kolayca bağ oluşturabilir. Sodyum ile birleştiğinde tuz kristalleri, mağnezyumla birleştiğinde mağnezyum klorit oluşur.
Klordioksit kimyasal bir bileşiktir. Bir klor, iki oksijen iyonu içerir. Oksitleyici ajanlar, elektron donörlerinden kolayca elektron alabilen kimyasal bileşiklerdir. Bu elektronları kimyasal reaksiyonlarla alırlar. Bu önemlidir çünkü, tüm patojenler, klordioksite elektron verme eğilimindedirler. Bununla birlikte, sağlıklı dokular ve oksijenle beslenen mikroorganizmalar klordioksitten etkilenmezler. Klordioksit oldukça kararsız bir yapıdadır. Bu kararsızlık durumu klordioksitin patojen öldürmedeki başarısının sırrıdır.
Şehir suyu temizleme sistemlerinde klordioksit, kanserojen yan ürünler çıkarmadığı için klorun yerini almaya başlamıştır. Amerikan Çevre Koruma Dairesi Klordioksitin patojenleri ve şarbon gibi hastalık mikroplarını güvenli bir şekilde yok ettiğini onaylamıştır. MMS protokolünde kullanılan klordioksit 1ppm civarındadır ve insan vücudundaki patojenleri etkilibir şekilde yok etmek için kullanılabilir.
Klordioksit tüm organizmaların hücre duvarından 5 elektron alarak kapatılamayacak büyüklükte hasar meydana getirir. Böylece hücre çekirdeğine ve stoplazmasına hücum ederek hücrenin 5 dakika içinde lisis yoluyla ölümüne neden olur. Isleyişi itibari ile klordioksite karşı mikroorganizmalar direnç geliştiremez.
Zaman içerisinde klordioksitin etkinlik oranı azalır sterilizasyon ve dezenfeksiyon ürünlerinde hiçbir zararlı kimyasal madde bulunmaz ,aldehit veya parasetik asit içermez. Kararsız olması klordioksiti patojenlerle karşılastığında etkili yapan özelliğidir. Klordioksitin aşırı kararsız durumu patojenlerin direnç gelistirmesini engeller. Esas itibari ile klordioksit bir oksitleyicidir.