A. Ekipman ve materyal
1. Dondurucu, -20oC
2. Beher, steril, 300 ml
3. Forseps, steril
4. Arnold buhar kazanı
5. Su banyosu, 45 ±1oC
6. Etüv, 25oC
B. Ortam ve reaktifler
1. Dichloran rose bengal chloramphenicol (DRBC) agar (M183)
2. Dichloran 18% glycerol (DG18) agar (M184)
3. Bakteriyal gelişimi önlemek için antibiyotik solüsyonu
4. NaOCl solüsyonu, %10
5. Steril distile su
C. Dezenfekte edilmemiş gıdaların analizi
Numune ve ortam hazırlama
Ekimden önce analize etki edebilecek akarlar ve böcekleri öldürmek için numuneyi -20 oC’de 72 saat bekletiniz.
DRBC agarı aşağıda anlatıldığı şekilde hazırlayınız. Eğer DRBC agar bulunmuyorsa veya analize alınacak numunenin su aktivitesi 0,95’ten düşük ise DG18 agar kullanınız. Analizde kullanılacak ortamlar en fazla 24 saat önce hazırlanmış olmalıdır.
DRBC agar
Glukoz 10.0 g
Bakteriyolojik pepton 5.0 g
KH2PO4 1.0 g
MgSO4.7H2O 0.5 g
Rose bengal (5% aqueous soln., w/v) 0.5 ml
Dichloran (0.2% in ethanol, w/v) 1.0 ml
Chloramphenicol 0.1 g
Agar 15.0 g
Distile su 1.0 Litre
Final pH 5.6 olmalıdır.
Bileşenleri karıştırın, 121°C’de 15 dk. Sterilize edin. 45 ± 1° C’lik su banyosunda ısıtarak petri kaplarına boşaltın.
DG18 agar
Glukoz 10.0 g
Pepton 5.0 g
KH2PO4 1.0 g
MgSO4.7H2O 0.5 g
Dichloran (2,6-dichloro-4-nitroaniline) solüsyonu (0.2% (w/v) in ethanol) 1.0 ml
Chloramphenicol 0.1 g
Agar 15.0 g
Distile su 800 ml
Yukarıdaki bileşenleri karıştırınız. Karışıma distile su ekleyerek hacmini 1000 ml’ye tamamlayınız. 220 g gliserol eklenerek , 121°C’de15 dakika otoklavda sterilize ediniz. 45oC’de petri kaplarına aseptik şartlar altında doldurunuz. Ortamın son su aktivitesi 0.955 olmalıdır.
Numunenin ekimi ve inkübasyonu
Her bir numuneden 300 ml steril behere 50 g koyunuz. %95’lik etil alkol ile yakılmış forseps ile sağlam gıda maddelerini katılaştırılmış agarın yüzeyine yerleştiriniz. Her petri kabında gıda maddesinin büyüklüğüne bağlı olarak 5-10 gıda tanesi, her numune biriminde ise 50 gıda tanesi bulunmalıdır.
Her tane yerleştirildikten sonra forseps yakılmalı, fazla ısınmayı öncelemek için birden fazla forseps sıra ile kullanılmalıdır. Görünür derecede küflü veya bozuk taneleri tabağa yerleştirmeyiniz.
3-5 petri kabı kümelenerek üzerlerine numune numarası ve ekim günü yazılır. Kümeler karanlıkta 25oC’de 5 gün inkübe edilir. 5 günlük inkübasyon sonucunda gelişme yoksa sıcaklık veya kimyasallar tarafından baskılanan hücreler ve sporların gelişebilmesi için 48 saat daha inkübe edilir.
Petri kaplarının okunması
Küfün oluşma yüzdesi belirlenir. Eğer 50 gıda tanesinin hepsinde küf ortaya çıkmışsa küflülük oranı %100’dür. Eğer 32 birimde küf görülmüşse küflülük oranı %64’tür. Oluşan farklı cins ve türlerdeki küflerin % miktarları belirlenir. Deneyimli analizciler aspergillus, penicillium vb. gıda kaynaklı küfleri 10-30X büyütme oranlı mikroskoplar ile ile direkt olarak ortam üstünde tespit edebilirler.
D. Dezenfekte edilmiş gıdaların analizi
Dezenfeksiyon işlemini paslanmaz çelik olmayan, her hangi bir asit kalıntısı içermeyen temiz laboratuar tezgâhında gerçekleştirin. Lastik eldiven kullanarak 50 g numuneyi 300 ml’lik steril behere aktarın. Numuneyi %10’luk klor çözeltisi ile kaplayarak 2 dakika boyunca sürekli olarak saat yönünde ve ters yönde olacak şekilde karıştırın. %10’luk klor çözeltisini boşaltın ve steril distile su ile 1 dakika boyunca iki defa olacak şekilde durulayın. Aynı numunenin dezenfekte edilmiş ve edilmemiş sonuçlarını karşılaştırarak küfün dışarıdan bulaşma sonucunda gerçekleşip gerçekleşmediğini belirleyin.