Türkiye'de üretimine geçtiğimiz yıl başlanan beyaz çay, yaş çayın tepe tomurcuğunun uygun zamanda toplanması ile elde ediliyor. Toplanması zahmetli olan beyaz çayın oldukça kısa bir hasat dönemi var.

 

Çay tarımında Türkiye’de kimyasal ilaç kullanılmayıp ve herhangi bir pestisite karşı ürüne müdahale edilmiyor.  Dünyada, Türk çayının kalite ve ekolojik değerlerine, yapısal özelliklerine sahip başka bir ürün olmamakla beraber, çay üretilen ülkelerde üzerine kar yağan tek çay Türk çayı.

 

Tomurcuklar her çay bitkisinde açmadığı için bir dönüm çay bahçesinden ancak 750 gramla 1 kilo arasında tomurcuk bulunuyor. Bu tomurcuklar da ancak günün belli saatlerinde ve güneşli günlerde toplanabiliyor. Altın değerindeki bu tomurcuklar bugüne kadar fabrikaya teslim edilen çay yapraklarının arasında değerlendirilmeden zayi oluyordu. Beyaz çayın üretici için de büyük önemi bulunuyor. Çaykur, 1 kilo yaş çay yaprağı için üreticisine 1.38 lira ödeme yaparken 1 kilo tomurcuk için 300 lira ödüyor. (Haziran.2014)

 

 

Beyaz çay, toplandıktan sonra en az işlem gören çay türüdür. En iyi beyaz çaylar, bahar aylarında yalnızca çok kısa bir dönemde toplanabilen tomurcuklardan oluşur. Beyaz çayın işlenme süreci oldukça basittir: çay yaprakları, toplandıktan sonra birkaç gün gölge bir yerde bekletilir, ardından kurutulur. Beyaz çayın oldukça nadir olmasının sebebi, yalnızca yılın çok kısa bir döneminde toplanabiliyor olmasıdır. Çay uzmanları tarafından sıkça tercih edilen yüksek kaliteli bu çay, yaprakların yanarak acılaşmaması için çok sıcak olmayan bir suyla demlenir. Beyaz çay yaprakları, birkaç defa demlenmeye uygundur.

 

Satın aldığınız beyaz çayın hava geçirmez bir pakette olmasına dikkat edin çünkü beyaz çayın raf ömrü diğer çaylardan daha kısadır. Havayla temas ettikten sonra en fazla 4-5 ay içinde tüketilmelidir.

 

 

Beyaz çayı demlerken dikkat edilmesi gereken en önemli kural, suyun sıcaklığının 70-75 derece arasında olmasıdır. Yani suyu ocaktan alır almaz, kaynar haldeyken beyaz çay yapraklarının üzerine dökmeyin. Kaynamış suyu, ocağı kapattıktan sonra 5-7 dakika kadar bekletin ve öyle kullanın. Kaynar su, çay yapraklarının haşlanmasına ve çayın tadının acılaşmasına neden olur. 1 büyük bardak çay için 2 çay kaşığı beyaz çay yeterli olacaktır.

 

Suyu beyaz çay yapraklarının bulunduğu bardağa döktükten sonra 7-10 dakika kadar demleyebilirsiniz. Suyun sıcaklığı ne kadar düşükse, demleme süresini o kadar uzatın. Yani 50-60 derecelik bir su için 11-13 dakika demleme süresi gerekir. Kullanılan çay miktarını ve demleme süresini ağız tadınıza göre değiştirebilirsiniz ama kaynar su kullanmamaya dikkat edin.

 

Beyaz çay hafif aromalı ve yumuşak içimli olduğu için sade olarak tüketilebilir. Tatlandırmak isterseniz süt, limon veya şeker kullanabilirsiniz.

 

 

Beyaz çay diğer çay çeşitlerine göre daha fazla etkin madde içerir. Bu ise yalnızca tomurcuklardan üretilmesinden kaynaklanmaktadır. Ancak çay çeşitlerine göre beyaz çayda daha az kafein vardır. Siyah çayda bir fincanda bu 40mg, yeşil çayda 20mg iken beyaz çayda 15mg’dır. Bazı çalışmalar beyaz çayın kanser mücadelesinde yeşil çaydan daha fazla antioksidan ihtiva ettiğini ortaya koymaktadır. Bu oranın 3 misli olduğu tespit edilmiştir. Beyaz çay, yeşil çay ve siyah çaya oranla daha az kafein içerir ancak “kafeinsiz” değildir. 250 ml beyaz çay 30 – 55 mg arası kafein içerir. Bu nedenle gebelik ve emzirme döneminde içilmesi önerilmez. Fazla tüketimi çarpıntı, yüksek tansiyon, mide bulantısı, kusma ve uykusuzluğa neden olabilir. Kafeinin depresyon belirtilerini şiddetlendirdiği ve kaygıyı arttırdığı bilinmektedir. Demir takviyesi, yüksek tansiyon ilacı, kan inceltici ve herhangi bir sağlık koşulu nedeniyle düzenli ilaç kullananlar beyaz çay tüketmeye başlamadan önce olası yan etkiler hakkında doktora danışmalıdır.

 

American Society for Microbiology 104. toplantısında Beyaz Çay'ın: Anti fungal etkisi olan Penicillium chrysogenum ve Saccharomyces cerevisiae ihtiva ettiği, Bakteri ve virüsleride inaktivite hale getirdiği, Aim, Aquafresh, Colgate, Crest ve Orajel gibi diş macunlarında antiviral ve antibakteriyal etkisinden dolayı beyaz çay ekstraktı kullanıldığı belirtilmiştir.

Eğer Beyaz Çay üretiyorsanız üretim aşamasında dikkat etmeniz gereken bazı unsurlar mevcut. Kuruturken ilk aşamada birkaç gün gölge bir alanda bekletirken ortamın mikrobiyolojik yükünün az olması kontaminasyon riskini en aza indirir. DiaTek tarafından satın alabileceğiniz Hysafe Air sayesinde havanın dezenfeksiyonunu sağlayabilirsiniz. (Hysafe Air hakkında detaylı bilgi için burayı TIKLAYINIZ.) Kurutma alanının giriş çıkışlarına koyacağınız HyPass (Antimikrobiyal Dezenfektanlı Paspas) ile ortamın mikrobiyolojik yükünün azaltılmasına yardımcı olursunuz. (HyPass  hakkında detaylı bilgi için burayı TIKLAYINIZ.)