HABERLER
MAKALE
Gluten
Buğday proteinlerinden glutenin ve gliadinin tuzlu su ile
yıkanması sonucu su alıp şişmesi suretiyle meydana getirdiği elastik yapıdaki
maddeye gluten denir. Buğday ununa su ilave edilip yoğrulduğunda, gluten
proteinlerinin (gliadin ve glutenin) suyu emerek şişmesi sonucu viskoelastik
özellikte hamur oluşur. Hamur tuzlu su ile yıkandığında nişasta ve azotlu
maddelerden albümin ve globülin ortamdan uzaklaşır, geriye yaş öz kalır. Elde
edilen yaş özün kurutulması ile de kuru öz bulunur.
Gluten, hamurda yoğurma sırasında ağ gibi bir yapı
oluşturarak maya tarafından oluşturulan gazın tutulup büyük hacimli ekmek oluşmasını
sağlar. Bu nedenle gluten miktarı ve kalitesi mayalı fırın ürünleri için önemli
bir kalite ölçütüdür.
Makale'nin
MAKALE
Organik Tarımda
Böceklerin Biyoteknik Savaş Yöntemleriyle Kontrolü
Organik tarımda kullanılan biyoteknik yöntemlerin amacı,
zararlı böcek türlerinin biyoloji, fizyoloji ve davranışları üzerinde etkili
olan doğal veya yapay bazı maddeleri kullanarak zararlının normal özelliklerini
bozmak ve zarar seviyesini en alt düzeye indirmektir. Biyoteknik yöntemlerin
başlıca avantajı çevre koşullarına iyi uyum sağlaması ve yan etkilerinin
bulunmamasıdır.
Zararlı böcek grupları besin aramada, yumurtlama yerlerinin
ve cinsel eşlerin bulunmasında bazı kimyasal maddeler tarafından
uyarılmaktadır. Bu sebeple biyoteknik mücadele yöntemlerinde hem canlıda doğal
olarak bulunan hem de bunların sentetik olarak elde edilen bazı bileşiklerinden
yararlanılır. Bu bileşiklere davranışsal kimyasallar adı verilmektedir.
Makale'nin
MAKALE
Doğal Pestisitler
Kültür bitkilerine olumsuz etkileri bulunan hastalık
etmenleri, zararlı canlılar ve yabancı otları öldüren kimyasal maddelere genel
anlamda pestisit adı verilmektedir. Pestisitlerin zaman içerisinde çevreye ve
canlılara karşı olumsuz pek çok etkisi tespit edilmiştir. Bu durum insanları
farklı arayışlara yönlendirmiştir. Bitki hastalık ve zararlılarına karşı etkili
fakat çevreye ve insan sağlığına zararsız veya en az düzeyde zararı bulunan
doğal kimyasallar araştırılmıştır. Bitkilerde mevcut bazı kimyasal maddelerin
hastalık, zararlı ve yabancı otlar üzerinde öldürücü veya gelişmeyi engelleyici
etkilerinin olduğu görülmüştür. Bitkilerde doğal olarak bulunan ve mücadelede kullanılan
kimyasallara doğal pestisitler adı verilmektedir.
Doğal pestisitlerin kullanımı bazı şartlara bağlıdır.
Makale'nin
MAKALE
Toprak Sağlığının
Korunması
Tarımsal üretimin temelini toprak oluşturmaktadır. Bu
nedenle organik tarımda toprak sağlığının korunması oldukça önemlidir. Organik
tarımda toprak yapısını korumak için alınması gereken başlıca tedbirler şunlardır:
Organik tarım yapılacak alanlarda yeşil gübreleme ve organik
gübreleme yapılmalıdır. Böylece toprağın humus oranı artırılır, toprak
özellikleri bozulmaz, yetiştirilen bitkiler daha iyi gelişir ve hastalık etmenlerine
karşı daha dayanıklı olur.
Sağlıklı Üretim
Materyali Seçimi
Organik tarımda kullanılacak üretim materyalleri temiz
olmalı ve bitkilerde hastalıklara neden olan zararlı mikroorganizmalar
(patojenler) içermemelidir. Bazı bitki hastalıkları tohum, çelik ve soğan gibi
hastalıklı diğer üretim materyalleri ile taşınmaktadır.
Makale'nin
MAKALE
Genel Bilgi
Gıdalardaki yağ miktarı süt ve süt ürünlerinde Gerber
yöntemiyle, bunun dışında kalan gıdalarda ise sokselet (soxhelet)yöntemiyle
saptanmaktadır. Bu yöntemde çözücü olarak normal pentan veya hekzan kullanılır.
Bu çözücülerin bulunamaması durumunda, kaynama noktası 40-60C arasında
olan,bromür sayısı 1’den az ve kalıntı bırakmayan petrol eteri de
kullanılabilir.
Gerber
yöntemi hakkında bilgi almak için Sütte Kimyasal Analizler 2 adlı makalemizi okuyabilirsiniz.
İlkesi
Sokselet (soxhelet) ekstraksiyon cihazı kullanılarak uygun
bir çözücü ile örnekteki yağın ekstrakte edilmesi ilkesine dayanır.
Bu şekilde örnekten elde edilen yağ miktarı, yöntemde
belirtilen şartlarda ekstrakte edilen maddenin tümüdür ve % olarak ifade
edilir.
Makale'nin
MAKALE
Besin maddesi olarak kullanılan bitkisel ve hayvansal yağlar
büyüme ve gelişme için oldukça önemlidir. Sıvı ve katı şeklinde iki türde
olabilir.
Yağın bitkilerden ve hayvansal dokulardan elde edilmesinde 3
işlem uygulanır:
Hayvansal dokularda daha çok uygulanan bir işlemdir. Yağ
dokudan ısı etkisi ile uzaklaştırılır. Sulu ortamda yaş eritme, susuz ortamda
kuru eritme yapılır. Kuru eritmede ise yağ dokusu ısıtılır. Proteinler denatüre
olur. Su buharlaştıktan sonra yağ da kap içinde toplanır.
Birtakım bitkilerin meyve, tohum, çekirdek gibi kısımları
ezilip sızdırılmak suretiyle yağının çıkarılması işlemidir. İlk presleme ile
meyveden ayrılan yağ en yüksek kalitededir.
Ekstraksiyon işlemi ile yağın ayrılmasında ise, çeşitli
bitkilerin yağlı tohumlarından yağ, CS2, benzen, petrol eteri,
klorlu hidrokarbonlar gibi organik çözücülerle ekstarkte edilir.
Makale'nin
MAKALE
Gıdalarda toplam yağ tayini adıyla yapılan analiz işlemine ham yağ tayini denir. Toplam yağ analizi sırasında, sadece trigliseridler tayin edilmiş olsaydı buna yağ tayini denilebilecekti. Ancak yağla birlikte yağda çözünen diğer yağ benzeri bileşiklerde tayin edildiği için yapılan işleme, ham yağ veya lipit tayini denir. Ayrıca, ham yağ adı verdiğimiz gıda bileşenlerine lipitlerde denilmektedir. Bunun sebebi, genel anlamda ifade edilen yağların, trigliseridlere ek olarak, mono ve digliseridler, fosfolipidler, sfingolipidler, steroidler, yağda eriyen vitaminler, çeşitli pigmentler, steroller, mumlar ve çeşitli yağ asitlerini de ihtiva edebilmesidir.
Prensip
Çikolatada selülozlar tarafından sarılan kakao yağı ve süt
içindeki proteinler tarafından sarılan süt yağı, ısı uygulanarak HCl etkisiyle
açığa çıkarılır.
Makale'nin
MAKALE
Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği; Bal Tebliği’ne göre bal, bal arısı “Apis mellifera”, bitki nektarlarını ve bitkilerin canlı kısımlarının salgılarını toplayıp kendine özgü maddelerle birleştirerek değişikliğe uğrattığı, su içeriğini düşürdüğü ve petekte depolayarak olgunlaştırdığı doğal üründür.
Balın bileşimini etkileyen faktörler:
Elde edildiği mevsim, Nektarın toplandığı bitkiler, İklim şartları
Balın bileşimini etkileyen en önemli etken nektarların toplandığı bitkinin türüdür.
Su : Olgunlaşmış ballar % 20’den daha az su içerir.
Karbonhidratlar: Balda bulunan bazı şekerler şunlardır; früktoz, glikoz, sakkaroz ve maltozdur. Toplam şeker miktarı % 70 – 80 oranındadır. Bunun da % 90 kadarı glikoz ve fruktozdur.
Makale'nin
MAKALE
İyi bir şekilde üretilmiş ve hermetik olarak kapatılmış
konservelerde bozulma görülmez. Konservelerde bozulma:
İşleme sırasında yapılan hatalardan,
İşleme sonrasında veya depolama döneminde
mikroorganizmaların faaliyetlerinden,
Kutu içeriği ile kutu materyali arasındaki etkileşimden
kaynaklanabilir.
Bozulmuş konservelerde;
Kutuda oluşan gaz bombaj yapar, kutunun dış görünüşü
bozulur. Kutudaki gıda ezilmiş,
parçalanmış görünümdedir. Köpürme ve
ekşime görülür. Renk değişimi özellikle
esmerleşmeler olur. Kötü koku vardır. Tehlikeli toksinler oluşur.
Mikrobiyal Bozulmalar
Isıl işlemden önceki mikrobiyal bozulmalar:
Konservelerde ısıl işlemden önce hastalıklı, çürük vb.
Makale'nin
MAKALE
Kırılma İndisi Nedir?
Kırılma indisi gerçekte kimyasal değil, fiziksel bir
olaydır. Her gün gözümüzün önündedir. Çay bardağına 45 derece açıyla bakarsanız çay
kaşığını sıvının altında sanki kırılmış gibi görürsünüz. Suyun içinden geçen
ışınlar belli bir açıyla kırılırlar ve cisim sanki farklı yerdeymiş gibi
görünür. Işığın bu kırılmasını inceleyen bilim adamları, yalnızca suyun değil,
tüm sıvıların ışığı kırdığını ve bunun o maddeye özgü bir özellik olduğunu
bulmuşlar ve buna kırılma indisi demişlerdir. Gliserin, etil alkol, aseton ve
diğer saf sıvı maddelerin kendilerine özgü bir kırılma indisi vardır. Öte
yandan birden fazla bileşeni olan sıvı karışımlarının da kırılma indisleri
sabit bir sayıdır. Yani % 5’lik şekerli su çözeltisinin belirli bir kırılma
indisi vardır.
Makale'nin
MAKALE
Organik tarım ekolojik sistemde hatalı uygulamalar sonucu
kaybolan doğal dengeyi yeniden kurmaya yönelik olarak insana ve çevreye dost
üretim sistemlerini içerir. Esas itibari ile sentetik kimyasal tarım ilaçları,
hormonlar ve mineral gübrelerin kullanımını yasaklayan, organik ve yeşil
gübreleme, ekim nöbeti, doğayı koruma ve bitkilerin direncini artırma
uygulamalarını esas alır. Doğal düşmanlardan faydalanmayı gerektiren bütün bu
uygulamaların kapalı bir sistemde oluşturulmasını zorunlu kılar. Üretimde
sadece miktar artışını değil aynı zamanda da ürün kalitesinin yükselmesini
amaçlayan alternatif bir tarımsal üretim şeklidir.
Organik yetiştiricilik sözleşmeli modele dayalı
yapıldığından ve pazar sorunu yaşanmadığından gelir güvenliği sağlamaktadır.
Makale'nin
MAKALE
Kabuklu yumurta yapısı gereği mikroorganizmalara karşı en
iyi korunan gıdalardan birisidir. Taze yumurtanın iç kısmı genelde steril kabul
edilir. Kabuk yüzeyinde çok sayıda mikroorganizma vardır. Dışkı, toprak ve
tavuktaki enfeksiyonlar sebebiyle yumurtaya mikroorganizmalar bulaşabilir.
Yumurtadaki Doğal
Antimikrobiyal Sistemler
Yumurtada gram pozitif bakterilere oldukça seyrek rastlanır.
Bunun nedeni yumurta akında bulunan ve özellikle gram pozitiflere etkili olan lizozim enzimidir.
Ayrıca avidin, yumurta
akında biyotinle birleşir. Biyotinin mikroorganizmalarca kullanımı engeller.
Demirle kompleks yaparak demirin mikroorganizmalarca
kullanımını engelleyen konalbümin
bulunur.
Yumurta akının pH’sı başlangıçta 7.6’dır. Ancak 3 günlük
depolama sonunda pH 9.6’ya kadar yükselir. (Buna karşın taze yumurta sarısının
pH’sı 6.8 civarındadır.
Makale'nin